Winterswijkse ijsmeesters richten pijlen voor marathon op zondag

WINTERSWIJK - Winterswijk ligt nog altijd op pole position in de race voor de eerste marathon op natuurijs. Zondag is nu het moment waarop wordt ingezet.

De plaatselijke ijsvereniging en schaatsbond KNSB verwachten met twee nachten matige vorst een vloer te realiseren van drie centimeter. Maar het blijft ontzettend spannend. "Er ligt nu een heel fragiel laagje", zegt een nuchtere ijsmeester vanuit de Achterhoek.

Na een ochtend met veel bewolking en mist namen de zorgen toe. "We moeten eerlijk zijn en de verwachtingen een beetje temperen", sprak ijsmeester Hendrik van Prooije woensdag. "De weersverwachtingen zijn grillig."

Dat kan natuurijscoördinator Geert-Jan Muskens van de KNSB alleen maar onderstrepen. Hij beslist in samenspraak met de scheidsrechter die de wedstrijd moet leiden. Een heldere hemel in combinatie met vorst is essentieel voor de groei van ijs. "Het lijkt vanavond wat meer open te breken", zegt Muskens.

Vannacht was het ijs zeven millimeter dik. "Morgenvroeg is de verwachting dat er ongeveer zeventien millimeter ligt. Maar dan heb je dus wel een goede nacht nodig. De vraag is dan weer hoe het er overdag uitziet. Zonlicht kan juist weer een nadeel zijn", vertelt Muskens.

'Een nacht is nu langer dan een dag'

Van Prooije hoopt vooral, maar blaast allesbehalve hoog van de Winterswijkse toren. De organisatie van de eerste marathon zou voor de Achterhoekse plaats een primeur zijn. "Het goede nieuws is dat een nacht in deze tijd van het jaar langer is dan de dag. Alles hangt af van de voorspellingen. Niemand mag het ijs op. We weten nu ook niet wat we aan millimeters hebben."

'In Winterswijk staat een gedegen organisatie'

Muskens, woonachtig in Zevenaar, nam donderdag zelf een kijkje in Winterswijk. Vrijdagochtend is er opnieuw overleg met de coördinator van de schaatsbond. "Er staat daar een gedegen organisatie met een gemeente die er volledig achter staat", ziet Muskens. "Het zijn geen luchtfietsers, maar een groep realisten die werken met een unieke manier van ijs maken."

Winterswijk heeft twee opties: zaterdagavond en zondagochtend. "De ijsmeester zei letterlijk dat de kans op de marathon op zaterdag 25 procent is. En zondagochtend 50 procent. Daar staan wij volledig achter. We kunnen snel schakelen als het moet."

'Klaar voor het volgende laagje'

Van Prooije blijft voorzichtig. "Niet meer dan 50 procent en op zaterdagavond niet meer dan 25 procent. Maar de sproeiploeg is weer ingedeeld. Zij blijven op om het volgende laagje aan te kunnen brengen."

Ondertussen houden de marathonploegen de actuele situatie nauwlettend in de gaten. Ze staan te popelen om te kunnen rijden in de Achterhoek. Enkele topteams van het peloton zitten echter op Gran Canaria voor een trainingskamp.

Muskens staat in nauw contact met de rijders. De KNSB wil, ook met het oog op eventuele uitzending op internet en tv, een zo sterk mogelijk deelnemersveld. "De tickets liggen klaar om terug te keren. Ik houd de rijders voortdurend op de hoogte, want ze moeten er wel een trainingskamp voor afbreken. In het belang van de sport hebben we ook de topteams er graag bij, maar de marathon gaat sowieso door als er een goede ijsvloer komt te liggen."

Traditionele manier

Woensdag liet de schaatsbond al weten dat Winterswijk favoriet is. Maar bekende schaatsplekken als Haaksbergen en Noordlaren in Drenthe houden hoop, weet Muskens. Zij werken nog met de traditionele manier van ijs maken, door het opspuiten van water met bemande wagens. "In Haaksbergen hebben ze nu ook schermen geplaatst die het zonlicht moeten tegenhouden."

De methode Winterswijk is echter uniek en heeft de toekomst. Dankzij een vernuftig systeem kan heel snel een ijsvloer gemaakt worden van hoge kwaliteit. Dat systeem is voortgekomen uit een afstudeerproject van een student aan de Universiteit van Twente. Van Prooije is vanaf de opening van de baan, nu drie jaar geleden, bij het proces betrokken.

Hij is enthousiast. "Wij werken volgens vier elementen die niemand anders samen heeft", jubelt Van Prooije. "Ten eerste isoleert schuimbeton de vloer van de grond zodat de warmte niet uit de bodem kan en het ijs kan worden aangetast. Verder hebben we een sproeisysteem dat heel nauwkeurig controleert en doseert hoeveel water wij op de baan kunnen brengen."

Modern sensorsysteem

Ten derde zijn wij in staat om de baan wit te maken. Dat doen we met krijt en houdt de kou ook beter vast. En tot slot beschikken we over een sensorsysteem waarbij we online kunnen aflezen wat de temperaturen zijn net onder het ijs, aan de onderkant van het asfalt en 30 centimeter boven de grond."