Popmuziek als feestje: drie generaties delen in lokale muziek, de poptempels en Normaal

GROENLO/LICHTENVOORDE - De derde editie Roomse Herrie LIVE laat na zondag een heroïsch gevoel nagelaten aan de honderden bezoekers die het lokale evenement bezochten en aan de (pop)muzikanten die er optraden. De opwinding die beiden ooit hadden voor het uitgaan was weer helemaal terug.

Voor wie geen roots heeft in Oost Gelre is het lastig te bevatten wat er twee dagen terug precies in City Lido in Groenlo plaatsvond. Om kort dát gevoel uit te leggen is het muziekevenement te vergelijken met wat de Top 2000 a GoGo nationaal op radio en tv is van Kerst tot oudejaarsavond en wat dat doorlopende programma teweegbrengt bij miljoenen luisteraars en televisiekijkers. Roomse Herrie LIVE straalt iets vergelijkbaar uit over festival minnende en uitgaande Achterhoekers naar waar ze in Nederland of ter wereld ook zijn uitgewaaierd. Enkelen kwamen er speciaal voor terug uit de Verenigde Staten, Bonaire en Azië.

Roomse Herrie LIVE is een enorm succes sinds Stichting Burenplicht -ten goede opgericht om de rivaliteit tussen Grolle en de Keien uit Lichtenvoorde in stand te houden- het initiatief nam om de rijke popgeschiedenis LIVE bijeen te brengen. Een tandje meer dan alleen vanuit de gemeentearchieven en het boek Roomse Herrie de popmuziek te laten zien, maar door dit ook in het echt te gaan beleven. De nieuwere muziek van de bands uit ‘00, waren er bij de allereerste editie van Roomse Herrie LIVE in 2008 ook al bij. Alleen al voor de verbinding van de generaties is dat een pré voor de herbeleving van de kick. Met de oren van nu luisteren naar de muziek en wat daar allemaal uit voort is gekomen. De tweede editie van elf jaar geleden evenaarde het succes. Met dit allemaal vers in het geheugen en met de wetenschap van nu, moest het er in 2024 nog één keer van komen om gehoor te geven aan drie generaties jeugdsentiment ‘angaon’ in de feestelijke potpourri van popmuziek waar zo’n zestig jaar het Rijke Roomse leven en kerk aan ten grondslag lag.

Over de kerk en in hoeverre die hun in de weg zat, stelde Europa-verslaggever voor NOS Thomas Spekschoor ook een vraag tijdens de Ontbijtshow voorafgaand aan Roomse Herrie. Aangekondigd als popreünie, schoven aan de ontbijttafel midden in City, Joost Carlier (oud-manager Normaal en grondlegger van de festivals in Nederland), Jan Kolkman (Harrevelds gitarist in ontelbaar veel bands), Peter Groot Kormelink (Grollenaar, zanger Jazzpolitie, liedjesschrijver en theatermaker voor o.a. Steengroeve theater) en Peter Beets (Grollenaar en wereldberoemde jazzpianist). Later zal burgemeester Bronsvoort ook aan het gesprek deelnemen om te vertellen hoe reikhalzend heel Oost Gelre naar de zondag heeft uitgekeken. Spekschoor en het publiek zullen geen duidelijk antwoord krijgen op het roomse aspect. Hij vraagt er niet op door en zijn co-presentator Willem te Molder wil alweer verder want de vragen branden. Wel kregen ze een relaas van elk over de achtergronden hun muziekkunsten, de hits en de rijke voedingsbodem van de streek. “In de Achterhoek is alles rond en zacht”, gebaart Carlier over waarom in Oost Gelre grote festivals wel kunnen. Zijn handen maken grote bogen. “Met name in de oostkant van de Achterhoek wonen welwillende, bescheiden mensen die niet klagen.” En dat is volgens het brein achter de Nederlandse festivals heel anders dan het hoekige Twente of Lochem waar hij het allereerste openluchtfestival in organiseerde van Nederland. Later zullen Kralingen en Lowlands volgen waar Carlier het brein achter is. Daarom meldt Carlier een voetnoot bij de oprichting van Normaal. Die groep is niet in Hummelo ontstaan zoals iedereen schrijft, maar hier dichtbij in Meddo door een optreden bij Spiekerman.” Toch tipt Jan Kolkman het roomse leven heel even aan: ‘ja, wij mochten van alles”, doelend op de zondag en verwijzend naar het zwaar christelijke Aalten. Daar was het een stuk lastiger voor muziekbandjes. “Maar er groeide een onderlinge competitie. En daar word je creatief van”, aldus Kolkman.

Drie generaties muziek maken, bandjes en uitgaan

De Ontbijtshow blijkt voor de Roomse Herrie-zondag een geslaagd onderdeel. De gesprekken tussen de muzikanten zijn een ontmoeting met de twee generaties die daarop volgen met de boerenrockgroep Normaal als gemeenschappelijke deler. Kolkman had er zelfs in kunnen spelen, speelt soms mee ter ondersteuning, maar vindt in ‘telkens weer’ te weinig uitdaging. “Ik ging er altijd tussendoor. Ik ben de vijfde man en speel in verschillende bands. Jan Kolkman zal in de middag het podium betreden met Puddingh, de voorloper van Normaal en waar Bennie Jolink ook nog eventjes heeft gezongen. Hij mag op zijn plek op het podium blijven staan met SSST, de band die na Normaal ontstaat en landelijk scoort met hun dialectliedjes. Normaal is voor Peter Beets die als jazzmuzikant een buitenbeentje lijkt te zijn, een bron om te timmeren aan zijn carrière. De allereerste plaat van Normaal vindt hij de beste LP. De herinnering brengt hem van zijn optredens in tal van clubs in de VS telkens terug naar zijn roots. Naar de kapel in Marianum voor het Grolse songfestival, bijvoorbeeld, die hij meerdere malen won. De verhalen die over de tafel rollen duiden het uitgaansleven over hoe het was en over hoe muziek nu beleefd wordt. De bevindingen aan tafel zijn: de eerste generatie zijn de grondleggers. Ze hebben een duidelijke stempel hebben gedrukt op de hele popcultuur in de streek. En niet onbelangrijk: de kwaliteit van de muzikaliteit blijft fantastisch.

“Je stemde af op radio Luxemburg waar je aan de knoppen moest draaien om de ruis weg te krijgen. En als er een goede song hoorde, bleef je luisteren tot ie weer langs kwam

Over Kolkmans muzikaliteit en het gitaar spelen merkt hij bescheiden op: “Ik kom uit een muzikaal nest, maar je moet ook artiest zijn om de muziek over te brengen.” Dat gold niet voor Peter Groot Kormelink die uit een Groenlo’s gezin kwam waar niemand wat met muziek had. Hij heeft door live te kijken naar anderen liedjes leren maken en spelen. Verder waren er geen echte voorbeelden voor inspiratie als alleen het tegengas geven tegen de gevestigde orde wat een inspiratiebron was om er iets van te maken. “Je stemde af op radio Luxemburg waar je aan de knoppen moest draaien om de ruis weg te krijgen. En als er een goede song hoorde, bleef je luisteren tot ie weer langs kwam. Daar ging een dag of soms meer overheen.” Spotify of opnameapps bestonden niet. Speciaal voor het optreden van Puddingh op Roomse Herrie heeft zijn collega-bandlid Ferdi Joly (zit-zat-zit ook in Normaal) een bandrecorder bij een tweedehands winkel op de kop kunnen tikken. De oude tapes heeft hij daarmee over kunnen zetten op een mp3. “We hebben het daarmee weer mooi op de rit gekregen en samen goed kunnen repeteren”, aldus Kolkman. Een intermezzo is het doorgeefluik naar de spannende derde generatie en wat die met muziek doet. Gitaarvirtuoos Mart Hillen speelt met Peter Groot Kormelink ‘De Witte Heuvel’, een ode aan Kormelinks zoon en de ‘Kanonsbulten’ waar je met de slee vanaf raast en dan linksom of rechtsom de dikke boom moet ontwijken. Hillen schildert met zijn fingerspitze-gevoel op de gitaar het vader-zoon tafereel op een idyllische winterdag in Groenlo.

Mart Hillen zal aan het begin van de avond optreden met King Boogie. De band stopte in 2021 toen de bandleden elk bezig waren met het opbouwen van een eigen carrière, al of niet in de muziek. “Om hier op Roomse Herrie te spelen is best bijzonder”, verhaalt hij voorafgaand aan zijn optredens. “Ik wil graag de oudere bands horen spelen”, zegt Hillen op de eerste plaats. Over de voorbereiding met King Boogie en hoe het voelt om na drie jaar weer bijeen te zijn, zegt hij: “het repeteren ging gezellig met alle verhalen en onze herinneringen.” En Mart Hillen laat het in het midden of hun optreden de start is voor een reeks nieuwe voor King Boogie. Zijn ogen glinsteren bij dat idee.

Herbeleving van de kick

In totaal treden er 21 bands op. Elk vertegenwoordigt een bepaald tijdperk of uitgaanstrend. In de kelder van City, de oude discotheek Lido, geeft de voormalige dansvloer de ruimte als eerste aan Mot Können, een band van zeventigers die op de bruiloftsfeesten speelde. In het deel van De Pelikaan speelt Billy Connected, eind twintigers, begin dertigers die obscure muziek spelen. 55-plussers (de leeftijd van hun ouders) horen er de mix van de The Cure en Pink Floyd in. Toen new-wave muziek dat in de jaren ’80 behoorde bij het pessimisme van de ecologische problemen, woningnood, drugsproblemen en de neutronenbom. Niet gek dat hun eigen leeftijdsgenoten de muziekeffecten door het gebruik van delays voor de mysterieuze echo’s, herkennen in de spacerock van Muse? Des te meer is het frappant dat hun muziek twee tijdgeesten bij elkaar laat komen deelt de mix aan publiek bijna dezelfde uitgaansherinneringen en die ze ook nog in dezelfde poptempel beleven: City Lido. Veel lof voor deze band, die een rariteit is in het programma en dus heel anders is dan De Gracht, waar iedereen meebrult als zij ‘Twee perfecte handen’ spelen. El Jando behoort tot de moderne bands. ‘Kunstenaars’, wordt er gezegd. En inderdaad de draaitechnieken dj Tiësto worden met vier handen op de toetsen nagespeeld, terwijl drummer Ludo Waenick raakt wat hij raken kan op zijn drums. Op het hoofdpodium in de grote zaal van City speelt op hetzelfde moment SSST. Toetsenist Henry Wolters is in zijn nopjes als hij de vleugel mag lenen van Peter Beets. Beets opende met zijn ‘friends Roomse Herrie LIVE. Premium was de grote afsluiter. Met recentelijke herinneringen van ‘De Zaak op straat’ tijdens de Lichtenvoordse kermis ook waarschijnlijk ook de best aangewezen kandidaat omdat te doen.