Nieuw expertisecentrum voor duurzaamheid en energie voor bedrijven komt van de grond: Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek

WOOLD - Met het planten van een jonge boom bij het Winterswijkse bedrijf Winterwarm heeft het provinciale project de Achterhoek Onderneemt Duurzaam een blijvend ondernemerscentrum voor duurzaamheid en energie gekregen. Met steun van VNO-NCW, Achterhoekse gemeenten en SIKA (Samenwerkende Industriële Kringen Achterhoek) heeft het ondernemerscentrum de taak bedrijven te assisteren bij verduurzamen als het gaat over energie, klimaat, biodiversiteit ten goede voor de samenleving. Ook winkelcentra horen daarbij.

Het expertisecentrum voor het bedrijfsleven voor duurzaamheid en energie is Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek (DOA) gaan heten. Volgens de reden van Koen Knufing van VNO-NCW zijn ondernemers vaak druk met ondernemen, maar zal daarnaast bedrijven veel kunnen doen en bereiken met verduurzaming als het gaat over energiebesparingen, -opwek, klimaatadaptie en biodiversiteit. DOA kan veel voor ondernemers gaan betekenen. Arthur Jansen van SIKA beaamde dat: “Er is nog veel onbekend en DOA is het steuntje in de rug waar je terecht kan bij dat soort vraagstukken.

Bedrijven willen CO2-uitstoot 60 procent verminderen. Hoe? Stelt ze telkens voor nieuwe vragen

Zowel Knufing als Jansen verrichtten de officiële handeling. Dat gebeurde met het presenteren van een video in de bedrijfshal van Winterwarm waar de twee samen met de Winterswijkse wethouder Gosse Visser vooraf een boom plantten. “De boom symboliseert een duurzame toekomst. Net als deze boom zal het Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek gaan groeien”, aldus de drie.
Een gegeven is dat de Achterhoek de CO2-uitstoot met 60 procent wil verminderen. Dat is met elkaar een grote opgave en DOA levert hiervoor aan zowel individuele ondernemers ondersteuning, maar zal ook in de samenwerking met winkelcentra en bedrijvenparken een grotere duurzaamheidsslag gemaakt kunnen worden.

Aanvankelijk wilde de Achterhoek in 2030 al energieneutraal zijn, maar dat is het jaar 2050 -gelijk met heel Nederland- geworden. De duurzaamheidsopgave zit complexer in elkaar dan van tevoren ingeschat is. Ontwikkelingen op bijvoorbeeld alleen energie brengen vraagstukken naar boven die een intensieve en bredere, gezamenlijke aanpak vragen. Het is algemeen bekend dat het bedrijfsleven voor hun ontwikkeling hinder ervaart van netcongestie. Voor de Laarberg trekt IKGL uit Oost Gelre samen op met agrariërs in de omgeving om het probleem aan te pakken.

Energiescans als eerste stap

“Het expertisecentrum is uniek omdat het in de Achterhoek er nog niet is”, zei Henk Jan Tannemaat van de DOA-stuurgroep. Tannemaat is ook directeur van Binnenstadbedrijf Doetinchem. “Het ondernemerscentrum is bijzonder waardevol: er is nu één centraal loket waar ondernemers terecht kunnen voor al hun vragen over duurzaamheid en energie, wel onder de voorwaarde dat het de eigen verantwoordelijkheid van ondernemers is om hun bedrijfsactiviteiten en hun bedrijf te verduurzamen.” Dat zet bedrijven, winkels en horeca ook beter in de markt. Merkbaar voor consumenten zijn acties geweest als de ‘deuren-dicht acties’ in de winkelstraten welke ook sympathie oogstten bij het winkelende publiek. Bij de bedrijven en winkels zijn energiescans in 15 minuten gemaakt welke al een goed overzicht geven in wat en waar bedrijven aan energie kunnen besparen. Met de steun van AOD hebben een paar honderd bedrijven een energiebesparings- en investeringsplan. Dergelijke plannen zijn wettelijk ook verplicht wanneer ondernemingen meer dan 50.000 kwh per jaar verbruiken.

Energiehubs oprichten en binnenstappen bij detaillisten

“Bij de detailhandel gaat het ook zo, dat wanneer je bij ze binnenstapt de detaillisten heel blij zijn dat ze al heel veel kunnen doen. Licht vervangen door LED geeft een aanzienlijke besparing in de kosten”, vertelt Tannemaat over de ervaringen in Doetinchem. Het DOA is gegroeid uit het project de Achterhoek Onderneemt Duurzaam (AOD). Dat project zou vóór 2022 stoppen, maar de oorlog in Oekraïne noopte tot een continueren en vroeg een intensievere inzet. De coronacrisis was nog niet voorbij en de energieprijzen rezen uit de pan met als gevolg dat bedrijven alle moeite moesten de kosten in de hand te houden.
Jan Straatman die als projectmanager met DOA verbonden is zegt daarover: “De projecten binnen AOD waren voor op de kortere termijn gericht, maar we moeten naar een continuering en investeren voor de lange termijn. Aanvankelijk hebben we ingezet op energie- en kostenbesparing als beginstap voor de transitie. Dat heeft ons veel kennis opgeleverd en een groot netwerk. DOA is blijvend en in deze vorm gaan we breder inzetten, te noemen zijn klimaatadaptie, hittestress voorkomen en biodiversiteit. We gaan weer naar de centrumondernemers toe en de bedoeling is energiehubs in te richten waarmee we ons gezamenlijk kunnen weren tegen netcongestie.” Wethouder Erik Groters reageert op de bijeenkomst bij Winterwarm, dat gemeenten bij de aanleg van nieuwe industrieterrein rekening moeten houden met verduurzamen van de energiebehoefte. “Nieuwe terreinen krijgen een heel andere inrichting dan we tien-vijftien jaar terug ons hadden kunnen bedenken.” Henk Jan Tannemaat: Wat duidelijk is, is dat de nieuwe organisatie gaat groeien: net als de geplante boom.”

De betrokkenen in DOA

Het Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek is een initiatief van de Samenwerkende Industriële Kringen Achterhoek (SIKA) en VNO-NCW Achterhoek. De sleutelpartners zijn de lokale ondernemersorganisaties, de provincie Gelderland en de gemeenten Aalten, Bronckhorst, Berkelland, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk. Daarnaast werkt DOA nauw samen met de Omgevingsdienst Achterhoek, Agem, Gelders Energieakkoord, Achterhoek Verbindt! , 8RHK Ambassadeurs en andere partners.