Jouw foto op het dievenbord van Intratuin: mag dat zomaar?

DUIVEN - Onmiskenbaar staat bij de uitgang van Intratuin Duiven een bord vol met foto's van vermeende winkeldieven. "Mocht u zich op één van de foto's herkennen, zou u zich dan bij onze klantenservice willen melden? Alvast bedankt", staat erbij. Maar mag dit wel?

Niet geheel onbegrijpelijk, aangezien Nederland al jaren bovenaan in de Europese lijst staat als het gaat om winkeldiefstallen, zegt Pieter van Hartingsveldt, van BVD advocaten uit Barneveld. Volgens de meest recente cijfers lopen Nederlandse winkels jaarlijks 1,8 miljard aan omzet mis, als gevolg van winkeldiefstal, aldus Van Hartingsveldt.

De advocaat gespecialiseerd in arbeidsrecht, begrijpt het dan ook heel goed dat winkeliers het heft in eigen handen nemen. Zelf staat hij veel ondernemers in de detailhandel bij. "Natuurlijk is aangifte doen het belangrijkste, maar winkeliers hebben vaak het gevoel dat er niks mee gebeurt."

'Ik begrijp de ondernemers wel'

"Steeds meer bedrijven zijn het zo zat, dat zij besluiten om camerabeelden openbaar te zetten. Het plaatsen van zulke beelden is in principe niet strafbaar, maar kan wel strafbare feiten opleveren zoals smaad of belediging", vertelt Politie Oost-Nederland. "Dit zijn zogenaamde klachtdelicten. Daarvoor moet de persoon die op de beelden staat zelf in actie komen, hier heeft de politie geen actieve taak in."

De ondernemers zijn het volgens de politie zat. Om die reden ontstaan initiatieven zoals het bord vol met foto's van vermeende winkeldieven in Duiven. "Dit soort borden staan in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en het portretrecht. Het is inbreuk op iemands privacy", zegt Van Hartingsveldt. Hij raadt het de winkeliers dan ook af.

Wanneer een ondernemer er toch voor kiest om de foto's openbaar te maken, loopt die een aantal risico's. Zo kan een winkeldief die zijn of haar foto op zo’n bord ziet hangen aangifte doen voor smaad en laster, vervolgt de advocaat. Dit zijn vormen van belediging. Hierbij verspreidt iemand expres negatieve berichten over je, zodat anderen slecht over je gaan denken. Het kan voelen als een aanval op je goede naam, aldus Slachtofferhulp Nederland.

Het ophangen van publieke foto's werkt juist averechts.

Van Hartingsveldt: "Er zijn voorbeelden van rechterlijke uitspraken die zeggen dat de ondernemer de foto moet verwijderen en een rectificatie moet doen. Er kan ook een melding worden gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Die organisatie kan de ondernemer eventueel een flinke boete opleggen."

Met genoeg bewijs wordt de verdachte veroordeeld voor winkeldiefstal, maar de rechtbank is wel geneigd om strafvermindering toe te kennen, legt Van Hartingsveldt uit. Dit omdat de persoon publiekelijk al aan de schandpaal is genageld, voordat de rechter een oordeel over de kwestie heeft gegeven. Over het algemeen wil de rechter hier dan ook rekening mee houden. "In die zin werkt het ophangen van zulke publieke foto’s dus averechts."

Reputatie dementerende vrouw beschadigd door publieke foto

"Soms heb je ook te maken met schrijnende gevallen van winkeldiefstal", vervolgt Van Hartingsveldt. "Zo is er een dementerende vrouw door middel van een foto, die werd gedeeld met het publiek, als winkeldief neergezet. Terwijl ze zich écht van geen kwaad bewust was." Volgens de advocaat had de familie van deze vrouw erg veel moeite met het feit dat hun dementerende familielid werd geportretteerd als winkeldief.

Databank voor ondernemers

Maar moet je als winkelier dan niks doen met een duidelijke foto van een dief? Nee: "In samenspraak met de Autoriteit Persoonsgegevens hebben ondernemers de krachten gebundeld en een soort database gemaakt. Hierbij worden foto’s van winkeldieven onderling gedeeld tussen de ondernemers, maar een beperkt aantal mensen kunnen daarbij", vertelt de advocaat. Op deze manier wordt de privacy van vermeende winkeldieven gewaarborgd, maar kunnen winkeliers elkaar wel op de hoogte stellen.

De bedrijfsleider van Intratuin Duiven staat niet open voor het geven van commentaar.