Is een nieuwbouwhuis nog betaalbaar? ‘Miljard euro nodig’

ARNHEM - De grond is duur, de bouwkosten zijn hoog en de rente loopt op. Een nieuwbouwwoning is schreeuwend duur en dat terwijl er juist behoefte is aan betaalbare huizen. In Gelderland moeten er voor 2030 ruim 100.000 woningen bijkomen. Om die te kunnen bouwen, heeft de provincie een miljard euro nodig van het Rijk.

Al die huizen die moeten worden gebouwd mogen niet allemaal villa's zijn. Het gaat om sociale huurwoningen (31 procent) en betaalbare koopwoningen (24 procent).

Een betaalbare koopwoning kost maximaal 355.000 euro. Maar als een huis bouwen meer kost dan dat bedrag moet er geld bij. "Betaalbare koopwoningen is een hele dure manier van bouwen en dat geld moet ergens vandaan komen", zegt Peter Boelhouwer van de TU Delft.

Want er zit een gat tussen wat mensen kunnen betalen en wat het bouwen van een huis kost. Dat bedrag moet door de overheid worden bijgelegd, vindt de provincie Gelderland. "Wij bouwen geen woningen omdat we het leuk vinden om stenen op elkaar te stapelen, maar omdat er behoefte aan is. En er is een grote behoefte aan betaalbare woningen", aldus gedeputeerde Dirk Vreugdenhil.

Smalle beurs

De provincie heeft nu uitgerekend wat er moeten worden bijgelegd voor die ruim 100.000 huizen: een miljard euro. "We hopen dat het nieuwe kabinet een belangrijke partner voor ons is. Er moet gewoon geld bij zodat ook voor mensen met een smalle beurs een woning is. Ook voor die mensen moet een plek in Gelderland zijn", vindt Vreugdenhil.

Dat bedrag van een miljard is een eerste inschatting, het onderzoek naar het probleem is in januari afgerond. Volgens de informatie die de provincie nu al heeft moet er per woning gemiddeld 14.000 euro bij, in dure gebieden is dat veel hoger: het kan oplopen tot meer dan 30.000 euro per huis.

Demissionair minister Hugo de Jonge maakte dinsdag bekend 14 miljoen euro naar Gelderland over te maken om projecten uit het slop te trekken die nu niet gebouwd worden vanwege de hoge kosten.

Meer problemen

Met dat geld kunnen 1400 woningen worden gebouwd, de plannen van de provincie gaan dus een stuk verder. Dat de provincie daarbij naast sociale woningbouw ook inzet op betaalbare koopwoningen, noemt Boelhouwer niet slim.

Hij zegt dat het verstandiger is sociale huurwoningen bij te bouwen. Woningcorporaties kunnen dan verouderde huizen verkopen. "Die zijn kwalitatief wat minder en dan hebben ze ook een lagere prijs. En met dat geld en met het vermogen wat ze hebben, kan dan specifiek gebouwd worden aan waar dan behoefte is, bijvoorbeeld voor ouderen."

Overigens is het financiële gat niet het enige probleem. Gelderland wil dat er aan vijf voorwaarden wordt voldaan om de 100.000 woningen te kunnen bouwen. Voor die voorwaarden wordt vooral naar Den Haag gekeken. Het gaat om extra ambtenaren, het stroomnet moet het aan kunnen, de nieuwe woningen moeten bereikbaar zijn en er is stikstofruimte nodig.

Als die problemen niet worden weggenomen, is het volgens de provincie niet mogelijk om 100.000 huizen te bouwen.