Opening HelenaHuis Aalten april 2022

AALTEN – Na maanden van breken, bouwen, aankleden, overleggen en inrichten is het zover:
Het HelenaHuis kan bezoekers ontvangen. De officiële opening op 21 april is enkel voor
genodigden, daarna staan de deuren op vaste dagen wijd open voor publiek.
In het centrum van Aalten tegenover de Oude Helenakerk, in een prachtig industrieel pand uit 1954
(het voormalige pand van Smederij Van Lochem) biedt de sfeervolle ambiance van het HelenaHuis
een expositieruimte vol kunst, geschiedenis en verhalen bestaande uit 3 etages, badend in het
daglicht. Daarnaast is het een inspirerende ontmoetingsplaats, waar het publiek -naast een vaste
cultuurhistorische collectie- wisselende kunstexposities kan bezichtigen.
Op de begane grond bevindt zich een gezellig café met goede koffie, lekker gebak, allerlei drankjes
en borrelgarnituur. Buiten de reguliere openingstijden worden lezingen, huiskamerconcerten en
filmavonden verzorgd. Ook is het HelenaHuis af te huren voor besloten gezelschappen, bijvoorbeeld
voor een presentatie of vergadering.
Oorsprong HelenaHuis
Eigenlijk is de oorsprong van het HelenaHuis terug te leiden naar 1973, het jaar dat de jonge
timmerman Henk Heijnen (Aalten, 1949) tijdens restauratiewerkzaamheden in de Oude Helenakerk
een middeleeuwse grafkelder vindt met stoffelijke resten. Hij slaat een gat in de vloer, daalt met een
ladder af en documenteert nauwkeurig alles wat hij ziet. Deze aantekeningen heeft hij altijd
bewaard, enkele jaren geleden besloot Heijnen de grafkelder minutieus na te bouwen. Geïnspireerd
door deze en meerdere vondsten, kocht Heijnen het pand aan de Landstraat 11 in Aalten en
verbouwde het tot ‘zijn’ HelenaHuis. Samen met enthousiaste adviseurs en vrijwilligers heeft het
geheel vorm gekregen als dynamisch en veelzijdig verhalenmuseum, zeker het bezoeken waard voor
jong en oud.
Historische portretten
Onderzoek door historici toont met zekerheid aan dat in de grafkelder o.a. Duitse adel ligt. De
initialen op de muur wijzen erop dat daar o.a. baron Lambert Joost van Hambroick begraven is. Hij en
zijn echtgenote barones Mechteld Anna Bentinck bewoonden met hun gezin het Huis Hambrock in
de omgeving van Bocholt.
In januari van dit jaar kwam een langdurige bruikleen tot stand van twee vroeg 18e
-eeuwse
olieverfportretten van dit echtpaar Hambroick-Bentinck, eigendom van het Historisch Centrum
Overijssel (HCO). Deze lagen opgeslagen in een doos in Zwolle op een fabrieksterrein, een omgeving
waar ze nooit hun verhaal konden vertellen. In het HelenaHuis horen deze portretten thuis, vlakbij
de kerk waar Lambert Joost begraven ligt. Na een uitgebreide lobby en vakkundige restauratie door
kunstrestaurateur Guido Hengeveld, hebben ze een prominente plaats gekregen in het HelenaHuis
en kan een groot publiek het verhaal beluisteren van hun veelzijdige levensgeschiedenis.
Bijzonder boek
Dit bijzondere verhaal wordt door Thaddeus van Eijck in een veel bredere geschiedkundige context
helder opgetekend in een boek, onder de naam ‘Verholen Erfgoed in beeld’ (uitgave april 2022). In
dit boek neemt de Oude Helenakerk in Aalten, als gepersonaliseerde ik-figuur, de lezer mee naar de
geschiedenis van enkele families in hun relatie met haar als kerk en met de lang verborgen gebleven
erfgoederen die de kerk bezit. Een rond verhaal over familiegeschiedenissen, over adel, over leven
en dood, over avondmaalzilver, over begraven in en rondom de Oude Helenakerk. Over de
reformatie en de gebeurtenissen gedurende de 80-jarige oorlog, toen veel gereformeerden uit Duits
grensgebied kerkten in Aalten en de rooms katholieken uit onze regio in het Duitse Hemden. Dat is
waarschijnlijk de reden geweest van de Bocholtse edellieden, om in Aalten begraven te willen
worden en wel in de bewuste grafkelder.
Kunstexposities
Naast afwisselende thema-exposities georganiseerd door regionale kunstenaars uit Nederland en
Duitsland op de eerste etage, krijgt Piet te Lintum (1909-1985), de schilderende ambassadeur van de
Achterhoek, een blijvende eregalerij op de tweede etage. Te Lintum schilderde zowel in olieverf als
aquarel oa. veel portretten, karikaturen en impressionistische taferelen; landschappen,
dorpsgezichten, hooimijten en vervallen schuurtjes. Daarnaast ontwierp hij logo’s en
reclamedrukwerk, en illustreerde vele boeken.
Veel particulieren hebben werken, foto’s of documenten van Piet in hun bezit, het HelenaHuis
organiseert regelmatig wisselende tentoonstellingen door middel van kunstwerken in verzekerde
bruikleen. Op deze manier zijn de privé-eigendommen te bezichtigen door een groter publiek.
Op donderdag 21 april is de feestelijke opening voor genodigden met een passende bijdrage van
Theoloog des Vaderlands Thomas Quartier, middels een onlineverbinding met België.
Vanaf zaterdag 23 april bent u als publiek van harte welkom.
De voorlopige openingstijd is zaterdag van 11:00 - 17:00 uur.