GROENLO – De iconische Grolse want is terug in zijn oorspronkelijke vorm: gemaakt van pure wol. Dat heeft de Grolse Wanten Sociëteit bekendgemaakt tijdens de viering van haar 20-jarig jubileum. De terugkeer van de wollen want is onderdeel van een plan van de Sociëteit om het eeuwenoude streekproduct levend te houden.
De Grolse wanten van pure wol – Foto: Mandy Heinen-Brockötter
De bekende blauwwitte wanten werden vooral van acryl gebreid: betaalbaar, onderhoudsvriendelijk en toegankelijk voor een breed publiek. Maar voor liefhebbers van natuurlijke materialen komt daar nu een 100 procent wollen variant bij.
De wol wordt volledig met de hand verwerkt. Van het spinnen en kleuren tot het breien van het eindproduct. “Het Wolweekend van het Openluchtmuseum in Arnhem bracht ons op het idee om terug te gaan naar de originele wollen Grolse want”, vertelt penningmeester Niek Meekes.
Wanten op bestelling
“Ik kwam in contact met het Deventer Schaapskudde Wolproject. Daar werken ze met een enorme liefde voor wol, en zo ontstond de basis voor een samenwerking.”
De wollen wanten worden alleen op bestelling gemaakt en hebben een langere levertijd, maar bieden volgens de makers een authentieke, warme uitstraling met een uniek ambachtelijk karakter.
Cultureel erfgoed met een verhaal
De want is herkenbaar aan de achtpuntige ster in blauw en wit, met een rode stip in het midden, het hart van Grolle. Volgens de overlevering verwijzen de sterren naar de bastions van de oude vestingstad en het blok in het midden naar de Groenlose stadsgracht.
Het breien van de Grolse want is sinds 2017 officieel erkend als immaterieel cultureel erfgoed. “Het is een lange weg geweest”, zegt Luttiholt. “Met hulp van onze breisters is er een patronenboek ontstaan, inmiddels zelfs in een tweede druk. Deze boekjes gaan de hele wereld over.”
Een ambacht met geschiedenis
Rond 1900 had Groenlo zelfs een eigen Grolse wantenfabriek: de firma Heimans aan de Kevelderstraat. Vrouwen uit de omgeving breiden thuis voor de fabriek en leverden de wanten in tegen een kleine vergoeding. Hun vakmanschap leeft voort in de huidige breisters, al neemt hun aantal gestaag af.
Met de terugkeer van de wollen want hoopt de Sociëteit nieuw leven te blazen in dat ambacht. “De Grolse want hoort bij Grolle zoals de vesting bij de stad hoort”, besluit Luttiholt. “We willen dat iedereen hem blijft dragen, met trots en met warme handen.”
Kijk hieronder naar een aflevering van ‘Linda breekt uit’ waarin Linda Geerdink een spoedcursus krijgt in het breien van Grolse wanten:
‘Deze traditie mag gewoon niet uitsterven’, Grolse wanten breien ontsnapt aan oubolligheid
Historische Grolse wanten zijn ineens weer helemaal hip
Geschreven door Davie Klein Gunnewiek
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm