ZIEUWENT – De een noemt het melancholiek, de ander sonoor. Sommige mensen vinden het een afschuwelijk geluid, terwijl anderen er dol op zijn. Er valt de komende weken vooral in de Achterhoek en ook op de Veluwe in elk geval nauwelijks aan te ontkomen: het midwinterhoornblazen is zondag weer begonnen. Van de eerste adventszondag tot na Driekoningen mogen de blazers buiten de kilometers ver dragende geluiden aan hun hoorn ontlokken.
Midwinterhoornblazen hoort sinds 2013 bij het immaterieel erfgoed van Nederland. – Foto: Omroep Gelderland
De start van het midwinterhoornblaasseizoen wordt in veel plaatsen gecombineerd met een midwinterwandeltocht. De Reurlse Midwinterhoornwandeling gaat zondag bijvoorbeeld al voor de 25ste keer van start. Vanwege het jubileum krijgen de eerste vierhonderd wandelaars bij de start een klein cadeautje en er is een quiz onderweg. “We staan op acht plaatsen op de twee kortste routes te blazen”, vertelt Dennis Ribbers van de Reurlse Midwinterhoarn Bloazers. “Je kunt tijdens de hele wandeling de natuurtonen horen.”
Rijp op de velden, mooie klank
“Ik had gehoopt op een echte oud-Hollandse winterdag met rijp op de velden, want dan klinkt het geluid zo mooi en zo ver. Water versterkt de klank. We spelen in elk geval de Olde Roop, een typische midwinterhoornmelodie die elke blazer wel kent”, aldus Ribbers. Hij is zelf nog maar 42 en dat is in kringen van de midwinterhoornblazers jong, al heeft de vereniging uit Ruurlo ook een blazer van nog maar 17 jaar.
Uitstervende traditie?
“In sommige families wordt het blazen van de ene op de andere generatie doorgegeven, zoals bij mij en bij die van 17. Maar andere jeugd is heel moeilijk te vinden”, aldus Ribbers. Andrea Spekschoor van de Midwinterhoorngroep Lievelde beaamt dat: “Jongeren vinden dit niet meer stoer. Het midwinterhoornblazen loopt naar zijn eind, vrees ik. We zijn een club van krasse knarren en grijsaards geworden. Er vallen leden af maar er komt bijna nooit meer iemand bij.”
Verslaggever George Borghouts nam een kijkje en dacht mee over het aantrekken van jonge blazers:
Boodschappen doorgeven
Midwinterhoornblazen hoort sinds 2013 bij het immaterieel erfgoed van Nederland. Eric de Vrught van de Oudheidkundige Vereniging Zuwent, organisator van de Midwinterhoornwandeling rond Zieuwent: “De hoorn was in vroeger tijden de tam-tam van een groot gebied. Er zijn speciale geluiden voor geboortes, overlijden, waarschuwingen en hulpvragen. En in de oorlog werden er met de hoorn veel boodschappen verspreid, die de Duitsers toch niet konden verstaan. Tegenwoordig verstaan trouwens nog maar heel weinig mensen de boodschappen.”
Uitgeholde tak
Een midwinterhoorn is altijd handgemaakt. Uit een els, een berk of een wilg wordt een geschikte tak gezaagd, die al ongeveer in de vorm is. Die wordt bijgesneden totdat de buitenkant van het bijna twee meter lange instrument klaar is. Dan volgt het kloven, om de binnenkant uit te kunnen hollen. De Vrught: “Dat is een uitdagend momentje, want als het niet goed gaat breekt de hoorn doormidden en heb je niks.” Een goede hoorn gaat decennialang mee, want hij wordt alleen in de midwinterweken gebruikt. De traditie schrijft voor dat de donkerste periode van het jaar na Driekoningen voorbij is. Dan is het tijd voor vrolijker geluiden.
Geschreven door Margit Spaak
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm