Header image

25 jaar op pad met het klankbeeld “ Boern van Gistern “

Wehl - Toen Vordenaren Henk Graaskamp en Fons Rouwhorst in 1994 het klankbeeld 'Boern van gistern, alles geet veurbi’j ‘ in elkaar zetten, konden ze niet vermoeden dat ze er na vijfentwintig jaar nog steeds mee rond zouden trekken. 14 januari is het klankbeeld te zien in Wehl en zondagmiddag 3 februari in Vorden

 

De sfeer van herkenning en nostalgie, ontroering maar soms ook van ontzetting over dat boerenleven blijkt na 25 jaar nog steeds aan te slaan.

 

De agenda van beide heren uit Vorden is nog steeds in de wintermaanden gevuld met voorstellingen over het boerenleven

 

Je hoeft niet bejaard, zelfs niet van middelbare leeftijd te zijn om met enige weemoed terug te denken aan de tijd dat op het boerenbedrijf alles anders toeging. Veel zaken die het vooroorlogse leven op het platteland weergeven zijn vastgelegd. De beelden en geschriften hiervan vinden gretig aftrek. Geert Maks boek over Jorwerd bijvoorbeeld, prijkt al ruim een jaar in de boekentop 10. In het oosten van het land circuleert dit jaar  25 jaar het klankbeeld onder de titel:  “Boer’n van Gister’n,  alles geet veurbi’j“.  Een klankbeeld is een projectie van beeld en geluid in overvloei. Naast ingesproken tekst is de serie voorzien van toepasselijke muziek. Beeld en muziek zijn op een harmonieuze wijze op elkaar afgestemd.

 

In 1992 begon Fons Rouwhorst met het schrijven van het script voor het klankbeeld over het boerenleven. De rode draad in het verhaal is de vier seizoenen die het ritme van het boerenleven altijd hebben bepaald. Daarnaast waren er in het boerenleven 100 jaar geleden drie belangrijke zaken die het leven op de boerderij voor een groot deel bepaalde, namelijk; geboren worden, trouwen en doodgaan.                                                 

 

Fons:  “Ik weet van mij zelf redelijk goed wat ik kan maar ik weet ook goed wat ik niet kan”. Door de ontmoeting met Henk Graaskamp begin jaren ’90 had ik iemand gevonden die dat gedeelte waar ik niet goed in was perfect aanvulde. Hij zorgde ervoor dat het script werd vertaald in het dialect en de tekst werd door Henk op een harmonieuze wijze en met veel boerenanekdotes  ingesproken. Het publiek boeien en ontroeren dat is wat Henk Graaskamp en Fons Rouwhorst met het klankbeeld  “ Boern van Gistern, alles geet veurbi’j ” willen bereiken.

 

Voor de oorlog is er niet veel veranderd binnen het boerenbedrijf.                        Pas na de oorlog is de ontwikkeling snel op gang gekomen, met tractors en melkmachines. De mensen hadden vroeger nog tijd zat, ze konden uren kletsen. Komt het vandaag niet dan morgen wel. Op die manier.

 

Ook het hooien, zichten, poten en zaaien wordt belicht. En uiteraard is er aandacht voor de opkomst van de dorsmachine. Nu zal menigeen zich afvragen hoe de boerenvrouwen van vroeger het werk allemaal voor elkaar kregen. Ze moesten hout verzamelen voor de kachel en het fornuis, men stond urenlang kromgebogen boven het waswater met de hand de enorme was te doen.  Ander werk was: het bijhouden van moes- en bloementuin, melken, slachten, karnen, ze waren nooit klaar en je vraagt je dan ook af hoe de boeren en boerinnen moed hielden.

 

Het klankbeeld neemt u mee naar het leven in en om de boerderij en het werk op het land in een groot aantal facetten. We zien koeien die karren en ploegen trekken, kinderen die – in de touwen- eggen voortzeulen. In beeld komt de paastijd, die gevierd wordt met veel eieren. Eieren, die niet zoals tegenwoordig in de winkel voor het rapen liggen, maar die gedurende lange tijd moesten worden opgespaard. We zien ook spelende kinderen met tollen, ballen, krijt, knikkers en touw. ‘De kindertijd duurde maar kort”, Vanaf hun twaalfde jaar werden ze ingezet op de boerderij.  ‘ Boern van Gistern ‘ verhaalt ook over de belangrijke functie van de noabers, de buren. Je was zorgvuldig met je buren.

 

“ Het was hard werken en armoedig, maar zoveel gemoedelijker en gezelliger dan tegenwoordig”, is een veel gehoord commentaar tijdens de vertoning. Maar toch verlangt niet iedereen terug naar vroeger. Het is veurbei ‘j, het geet wieder.

 

Maandagavond 14 januari  is het klankbeeld te zien bij de oudheid kundige vereniging in Wehl. Koningin Beatrixcentrum, Kon. Wilhelminastraat 12, Wehl. De avond start om 20.00 uur en is voor leden gratis toegankelijk. Niet-leden betalen 2,50 euro.      

 

Gesprek met Fons Rouhorst:          




Ander nieuws